Người trẻ mua nhà: Lãi suất ưu đãi được xem là “cứu cánh” cho người trẻ
Trong bối cảnh giá bất động sản liên tục tăng cao, việc sở hữu một căn nhà đang trở thành giấc mơ xa vời đối với nhiều người trẻ. Tuy nhiên, chính sách cho vay nhà ở xã hội dành riêng cho người dưới 35 tuổi với lãi suất ưu đãi được xem là “cứu cánh” cho người trẻ.
Lợi thế và thách thức
Theo Ngân hàng nhà nước, lãi suất cho vay của ngân hàng thương mại với khoản vay người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội sẽ thấp hơn 2% mỗi năm so với lãi suất cho vay trung và dài hạn bình quân của Agribank, BIDV, Vietcombank và VietinBank. Mức lãi suất này được xác định trong 5 năm đầu tiên kể từ thời điểm giải ngân.
Chính sách này được triển khai từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2025, với mức lãi suất chỉ 6,1%/năm, thấp hơn 2% so với lãi suất bình quân của các ngân hàng thương mại nhà nước. Từ năm thứ 6 trở đi, lãi suất tiếp tục thấp hơn 1% so với mặt bằng chung.
Mức lãi suất hấp dẫn này được xem là một bước đi kịp thời, nhằm tháo gỡ bài toán an cư cho người trẻ - nhóm đối tượng đang chịu nhiều áp lực khi thu nhập tăng không kịp tốc độ tăng giá nhà. Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), trong 5 năm qua, giá căn hộ tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã tăng lần lượt hơn 72% và gần 50%, trong khi thu nhập bình quân mỗi năm chỉ nhích nhẹ 6-10%.
Tuy nhiên, việc lãi suất thấp chỉ là một phần của bài toán tài chính phức tạp. Các chuyên gia cảnh báo, người trẻ cần tỉnh táo và có chiến lược rõ ràng khi tiếp cận các gói vay này. Một số ngân hàng có thể đưa ra mức lãi suất khởi điểm rất thấp, nhưng thường chỉ duy trì trong thời gian ngắn, sau đó chuyển sang lãi suất thả nổi, tiềm ẩn rủi ro biến động lớn. Việc lựa chọn gói vay cần căn cứ vào khả năng trả nợ trong dài hạn, thay vì chỉ bị cuốn hút bởi lãi suất ngắn hạn.
TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam - cho biết, thách thức lớn nhất hiện nay không chỉ là lãi suất mà còn là sự khan hiếm của nguồn cung nhà ở bình dân. Các căn hộ có giá dưới 3 tỷ đồng gần như đã biến mất khỏi khu vực trung tâm các thành phố lớn. Dù ngân hàng đã cố gắng giảm lãi suất, nhưng giá bất động sản vẫn tăng mạnh do mất cân đối cung cầu. Các doanh nghiệp bất động sản hiện nay chủ yếu tập trung vào phân khúc hạng sang do lợi nhuận cao, trong khi nhà ở bình dân lại bị hạn chế bởi chi phí phát triển dự án cao, thủ tục pháp lý phức tạp và lãi suất vay vốn lớn.
Thực tế, dù nhu cầu an cư luôn hiện hữu, nhưng thế hệ Millennials (sinh từ 1981–1996) và Gen Z (sinh từ 1997 trở đi) vẫn tỏ ra e dè, thậm chí trì hoãn kế hoạch mua nhà. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tâm lý “ngại mua nhà” này, từ áp lực tài chính, thu nhập chưa tương xứng đến sự thay đổi trong quan điểm sống.
Theo số liệu từ Bộ Xây dựng, giá căn hộ tại TP.HCM và Hà Nội đã tăng bình quân 15–20% trong vòng ba năm gần đây, trong khi thu nhập bình quân đầu người chỉ tăng 6–7% mỗi năm. Điều này khiến khoảng cách giữa khả năng chi trả và giá nhà ngày càng xa. Một căn hộ tầm trung có giá từ 3–5 tỷ đồng, trong khi lương trung bình của một lao động trẻ tại đô thị dao động từ 15–25 triệu đồng/tháng. Rõ ràng, với thu nhập này, việc vay ngân hàng và trả góp trong 20–25 năm là gánh nặng không nhỏ.
Chuyên gia tài chính – ngân hàng TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định: “Người trẻ hiện nay rất khó để sở hữu nhà ở nếu chỉ dựa vào thu nhập cá nhân. Tỷ lệ giá nhà trên thu nhập ở Việt Nam đang cao hơn nhiều so với mức trung bình thế giới, khiến việc mua nhà trở thành một gánh nặng lâu dài.”
Khác với thế hệ trước vốn chấp nhận vay mượn dài hạn để có chỗ an cư, nhiều người trẻ ngày nay ngại gánh nợ. Việc trả lãi ngân hàng hàng tháng từ 15–25 triệu đồng đối với khoản vay mua căn hộ trung bình là áp lực lớn, chưa kể rủi ro lãi suất biến động. Một khảo sát của Batdongsan.com.vn cho thấy hơn 60% người trẻ trong độ tuổi 25–35 lo ngại “vỡ kế hoạch tài chính” nếu vay ngân hàng mua nhà.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam, chia sẻ: “Nhiều bạn trẻ sợ mất sự tự do tài chính nếu ôm khoản vay dài hạn. Họ muốn giữ sự linh hoạt trong chi tiêu và đầu tư, thay vì bị ràng buộc vào nghĩa vụ trả nợ ngân hàng trong hàng chục năm.”
Ngoài yếu tố tài chính, một nguyên nhân khác khiến người trẻ ngại mua nhà chính là thay đổi tư duy sống. Nhiều người ưu tiên trải nghiệm, đầu tư cho bản thân, du lịch hoặc kinh doanh thay vì tích cóp để mua bất động sản. Việc thuê nhà được coi là giải pháp hợp lý, vừa đáp ứng nhu cầu ở, vừa không gò bó về tài chính và địa điểm.
Một bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z chia sẻ trong khảo sát của Savills: “Thuê nhà giúp tôi có sự linh hoạt trong công việc, nếu cần chuyển nơi ở hay thay đổi môi trường làm việc, tôi không phải lo bán nhà hay trả nợ ngân hàng.”
